Wim Pijbes pleit voor vergroenen van steden
Groen doet goed. Dat kun je uitdrukken in harde cijfers. 25 procent minder depressies, 23 procent minder astma, 720.000 euro minder zorgkosten, om maar eens een greep te doen uit de lange reeks cijfers. Het RIVM publiceerde in 2018 een rapport waarin deze en andere cijfers uitdrukken wat de waarde is van groen. Het verlaagt het stressniveau en verhoogt de levensverwachting. Zelfs het gebruik van Ritalin en andere medicijnen loopt erdoor terug. De vraag is dus: waar wachten we nog op?
Droom & DaadAan het woord is Wim Pijbes, voormalig directeur van het Rijksmuseum, en sinds 2016 directeur van de
stichting Droom & Daad. In die functie maakt hij zich sterk voor de vergroening van steden en de ontwikkeling van nieuwe stadsparken.
De beste airco’sDat we die stadsparken hard nodig hebben, wordt steeds duidelijker, zeker in de afgelopen periode waarin we te maken kregen met Covid 19. Bekend is dat we de parken in stedelijke gebieden nodig hebben in de strijd tegen CO2 en tegen de hitte in de zomer. Bomen zijn de beste airco’s. We weten ook dat ze zorgen voor frisse lucht en dat ze geluid absorberen. Door de coronacrisis komt daar nog een aantal factoren bij, zoals ontspannen en recreëren dicht bij huis. Een park is goed voor de sociale cohesie, het geeft de mogelijkheid om contact te hebben met anderen, met in achtneming van alle voorschriften.
Kostenpost? Ondanks alle positieve signalen, wordt groen nog steeds gezien als kostenpost. Met als gevolg dat erop wordt bezuinigd. Het onderhoud gaat achteruit, de kwaliteit van het park ook, inclusief de veiligheid. En dat terwijl bewezen is dat onroerend goed dat grenst aan een stadspark tussen de 8 en 15 procent meer waard is dan de panden een paar straten verderop. Dat betekent ook een hogere WOZ-waarde. Die keert gedeeltelijk terug in het park. Gemeentes kunnen de hogere opbrengst uit de WOZ gebruiken om te investeren in onderhoud, uitbreiding of aanleg van een park.
Burgers betalen meeDaar ligt volgens Pijbes een grote kans. “Laat burgers meebetalen”, zegt hij. “In Amerika werkt het, waarom in Nederland niet?” Central Park knapte ervan op toen particulieren gingen bijspringen. Kwestie van geld. Dat betrokkenen zelf mee investeren zorgt voor een gemeenschappelijk verantwoordelijkheidsgevoel en betrokkenheid. Daardoor ziet de stad er beter en mooier uit. Groen is gezond, groen maakt gelukkig, groen is het nieuwe goud. Mensen begrijpen dat.
Wie gaat dat betalen?In Nederland vragen we ons af wie dat gaat betalen. De overheid hoeft dat niet alleen te doen. In Amerika betalen omliggende bedrijven en bewoners tegenwoordig mee. Dat kan in Nederland ook. Het beheer wordt ondergebracht in een stichting waarvoor belanghebbenden contributie betalen. Het stadsbestuur deelt het onderhoud met particulieren, vrijwilligers en stichtingen. In Amerika werkt het. Waarom in Nederland niet? Er zijn zelfs al voorbeelden in Tilburg en Utrecht.
Niet langer wachtenIn de slipstream van al deze berichtgeving heeft de
gemeente Amsterdam besloten om een nieuw stadspark aan te leggen. Deadline: 2050. Dat duurt veel te lang, vind Pijbes. “Alle seinen staan op groen, we moeten nu in beweging komen. Deze crisis laat zien dat parken door iedereen omarmd en gebruikt worden. Ze zijn democratisch, ze zijn gratis toegankelijk. Dus: beginnen met bomen planten.”