Duurzaammoeheid, daar betrapte ik mezelf op toen er wéér een aanvraag voor me lag met duurzaamheid als één van de gunningscriteria. Het was een aanvraag van de provincie Overijssel voor een mooi project: de renovatie van de Mien Ruys-tuin en het onderhoud van de hele tuin rondom het Provinciehuis in Zwolle. Een project dat we maar wat graag uit wilden voeren. En toch zakte de moed me even in de schoenen. Duurzaammoeheid, dacht ik nog, daar moeten de boeren die het provinciehuis onlangs bezetten ook last van hebben gehad.
Containerbegrip
Er wordt zo veel gezegd en geschreven over duurzaamheid dat het niet meevalt om onderscheidend te zijn, om iets toe te voegen. Dan wordt het haast vanzelf een containerbegrip en blijft het voor ons gissen. Welk van de vele facetten van duurzaamheid vindt de opdrachtgever belangrijk? Gelukkig was de provincie Overijssel daar duidelijk over; die gaf aan vooral circulariteit en energie belangrijk te vinden.
Wat is ‘onduurzaam’?
Om de duurzaammoeheid de baas te worden besloot ik om het meest vermoeiende deel, het algemene betoog over duurzaamheid, over te slaan en in het plan van aanpak meteen ter zake te komen. Ik wilde alleen effectieve maatregelen beschrijven, smart formuleren en de meetbare resultaten becijferen. Ik maakt het simpel door met af te vragen: wat maakt een project ‘onduurzaam’?
Diesel besparen
De vele liters diesel die we verstoken met ons materieel was het eerste dat me te binnen schoot. De elektrisch aangedreven laadschop bleek inmiddels goed om mee te werken. Met de inzet van deze machine reduceren we de footprint meteen met 1.300 kilo CO₂. Doen! Diesel verstoken doet ons personeel ook iedere dag met de bestelbus vol gereedschap. Onzin eigenlijk. We laten het gereedschap op het project in Zwolle en rijden met een elektrische personenauto op en neer. Deze maatregel scheelt op dit project 900 kilo CO₂.
Omdenken en doordenken
Ook in het onderhoud kunnen we nog wat diesel besparen. Een 2 ton zware maaimachine transporteren en gebruiken voor een grasveldje van 2.500 m²? Dat kan een robotmaaier op zonne-energie CO₂-neutraal. Duizenden liters water aan de kook brengen om onkruid te bestrijden? Dat kan ook met restwarmte uit de industrie. Met zware watertanks rondrijden om water te geven aan de nieuwe aanplant is eigenlijk ook gekkenwerk. Laten we een irrigatiesysteem met grondwater aanleggen. Door de tuinrenovatie krijgt de tuin een veel grotere biodiversiteit, alleen jammer dat in het bestek geen faunavoorzieningen staan. Laten we ze dan zelf maar toevoegen.
Een stapje extra
Ik begon er lol in te krijgen. Dus besloten we nog een stapje extra te doen. We maakten de inschatting dat behalve een duurzame omgang met het milieu, de provincie een duurzame omgang met de maatschappij ook belangrijk zou vinden, gezien haar publieke taak. We bedachten om de samenwerking aan te gaan met het nabijgelegen Zonecollege. Studenten van de opleiding groenvoorziening gaan ons helpen bij de aanleg en het onderhoud in de tuin. Maken we er ook nog een sortimentstuin van, zodat er lessen plantenkennis in de tuin gegeven kunnen worden. Op deze manier worden de provincie Overijssel én de nalatenschap van Mien Ruys verankerd in de harten van onze toekomstige groenvoorzieners. Gaaf toch?
Kom maar op!
Ik heb het geluk dat ik werk in een omgeving waar we praktisch omgaan met duurzaamheidsvraagstukken. Bij de Enk zien we ze niet als een last, maar als een manier om ons te onderscheiden. We verliezen ons niet in algemeen geneuzel, maar kijken steeds hoe we praktisch en efficiënt met de opdrachtgever kunnen meedenken en -doen. Door deze specifieke en efficiënte duurzaamheidsmaatregelen verdween de duurzaammoeheid als sneeuw voor de zon. Kom maar weer op met aanvragen met duurzaamheid als gunningscriterium. Daar weten we bij De Enk wel raad mee!
O, en dat project bij het Provinciehuis in Zwolle? Dat gaan we uitvoeren.
Arjan Krikke
Adviseur terrein & daktuin